NƏSİMİ DİVANININ YENİ NƏŞRİ

Bu yaxınlarda Təbrizdəki «Əxtər» nəşriyyatı dahi şairimiz İmadəddin Nəsiminin türkcə divanının yeni nəşrini oxuculara təqdim edib. Divanın tərtibçisi təkcə Güneydə deyil, Quzey Azərbaycanda da yaxşı tanınan qocaman tədqiqatçı, «Qara məcmuə», Nəbati divanı (iki cilddə) və s. kimi qiymətli abidələrin mətnlərini çapa hazırlamış doktor Hüseyn Düzgündür. Divan üzərində üç ilə yaxın bir müddətdə zəhmət çəkmiş H.Düzgün əvvəlki nəşrlərdə mövcud olan çoxsaylı qüsurları aradan qaldıraraq, daha mükəmməl bir mətni oxucuların və tədqiqatçıların ixtiyarına vermişdir. Təsadüfi deyil ki, nəşrin işıq üzü görməsindən sonra keçən qısa müddət ərzində səslənmiş rəylərdə o, nəsimişünaslıqda yeni bir söz kimi dəyərləndirilir və sonrakı bütün çaplara əhəmiyyətli təsir göstərəcəyi vurğulanır.
Doğrudan da, 561 səhifəlik divana ötəri baxış belə tərtibçinin nəhəng bir işi həyata keçirdiyini söyləməyə əsas verir. Alim Nəsiminin ana dilindəki bütün irsini bir yerə toplayaraq, klassik janrlar üzrə qruplaşdırmış və 12 bölmədə yerləşdirmişdir:

1. Mənaqib – peyğəmbərə və imamlara həsr olunmuş şeirlər; 2. Əlifnamələr – hər beytində əlifbadakı bir hərfin mənasını açıqlayan şerilər; 3. Qəsidələr; 4. Qəzəllər; 5. Tərcibəndlər (irfani məzmunlu 4 şeir); 6. Məsnəvilər (irfani məzmunlu 3 məsnəvi); 7. Mürəbbelər (həzrət Əliyə həsr olunmuş 1 və irfani məzmunlu 1 mürəbbe); 8. Müstəzadlar (bu bölmədə 8 şeir verilmişdir ki, tətibçiyə görə, onlardan son 3-ü şübhəlidir və sonradan Nəsimi adına yazıldığı ehtimal olunur); 9. Müxəmməslər (2 şeir); 10. Tuyuqlar (irfani məzmunlu 280 tuyuq); 11. Müləmmələr (türk, ərəb və fars dillərində 7 şeir); 12. Nəzirələr və şübhəli şeirlər (bura şairin ölümündən sonra eyni təxəllüslə, yaxud onun əsərlərinə nəzirə kimi yazılaraq, Nəsimi adına çıxılan şeirlər daxil edilmişdir).
Bundan əlavə, kitabda ayrıca bir bölümdə Nəsimi şeirlərinə təzminlər və ona həsr olunmuş poetik nümunələr də yer almışdır.
Nəşrin qiymətli cəhətlərindən biri də onun geniş həcmli və dolğun müqəddimə ilə yanaşı, çeşidli indekslərə (Quran ayələri və hədislər, ayrı-ayrılıqda ərəb, fars və türk sözlərinin lüğəti, şəxs, kitab, yer, qəbilə adları, fəlsəfi, sufi və musiqi terminləri, kəşfül-əbyat və s.) təchiz olunmasıdır ki, bu da divan üzərində araşdırma aparanlara əvəzsiz töhfədir.

Hüseyn Düzgünün sözügedən nəşrə yazdığı müqəddimədən bir parçanı BURADAN oxuya bilərsiniz.