"Sən dodaqlarını tərpədərək bu sözləri deyirsən, ancaq mən onları beynimdən keçirirəm və bu dəm sənin səsin bir az mənim səsimə oxşayır"Keçmiş zamanlarda, necə deyərlər, "ölüm ədəbiyyatı" da mövcud olmuşdur. Bu ədəbiyyat ölmək "sənətini" öyrədən dərslikləri ehtiva edirdi. Belə ki, o vaxtlar ciddi tərzdə o biri dünyada lazım olacaq davranış formalarını öyrədən müxtəlif kitablar yaranırdı. Qəbir daşlarında azacıq da olsun boş yer qalmazdı: bu daşların üstündəki yazılar bir növ keçmişdə ölənin gələcəkdə ölənə yetirdiyi salam idi…
Bir neçə il öncə Daniel Port adlı bir şəxs epitafiyalardan (qəbirüstü yazılardan) ibarət antologiya çap etdirib. Həmin kitabda epitafiyalar latın dilində və fransızcaya ritmik tərcümədə verilib. Bu mətnlərdən belə bir qənaət hasil olur ki, qəbirüstü yazılar əslində insanın özünü unudulmaqdan sığortalamaq cəhdi idi: "Sən dodaqlarını tərpədərək bu sözləri deyirsən, ancaq mən onları beynimdən keçirirəm və bu dəm sənin səsin bir az mənim səsimə oxşayır". Bu sözlər Müqəddəs Avqustinin qəbri üstündə yazılmışdı.
Epitafiyalar daha çox yoldan ötüb keçənlər üçün yazılırdı, onlar həm də bir tarix, ənənə və fəlsəfə dərsliyi rolunu oynayırdı. Onlardan birində deyildiyi kimi: "Ey xoşbəxtlər, kefiniz istəyən qədər yaşayın! Amma yadınızda saxlayın ki, gec-tez bizimlə görüşəcəksiniz…"
0 şərh
ŞƏRH YAZ